عیلام
از دوران پیش از تاریخ عیلام بقایايی از بناهای متعلق به هزاره هفتم تا پنجم قبل از میلاد در شمال عيلام و همچنین آثاری از بناهای متعلق به هزاره پنجم قبل از میلاد در سوزیانا به دست آمده است.
عیلام
دوره دوم فترت در سال ۱۳۵۰ ق.م پایان گرفت و سرانجام حکومتی عیلامي ایجاد شد. تنها شاه اين حکومت هورپتيل نام داشت که از قوم هوری بود. هوریها قومی غیر آریایی بودند که در شمال زاگرس سکونت داشتند.
دنياي گمشده عيلام
عیلامیها خود، سرزمینشان را هلتمتی (سرزمین مقدس و سرزمین خدایان) میخواندند که مرکب از هل به معنی سرزمین و تمتی به معنی مقدس يا خدایان بود. سومريها ايلام را نیم (سرزمین مرتفع) مينامیدند؛ شاید به این علت که سرزمین عیلام علاوه بر دشت خوزستان، شامل کوهستانهای شمال خوزستان نیز بوده است.