استاد ارجمند دکتر میرجلال‌الدین کزازی در مورد کیخسرو دهقانی می‌گوید: «آوایی رسا و اَهُورایی دارد، تنها شاهنامه‌خوان نيست، با شاهنامه آشناست، پاره‌ای از شاهنامه‌خوانان به ویژه در این روزگار، بیت‌های شاهنامه را درست و به آیین بر زبان نمی‌رانند، اما من چند بار گُواه شاهنامه‌خوانی آقای دهقانی بوده‌ام، سُخنان فَرزانه فَرّهمَند تُوس را به هَمانسان که می‌سَزَد بر زبان رانده است. او فرزند پدری است که خود او نیز شاهنامه‌خوانی است توانمند، که در لرستان، حتی در استان‌های دیگر آوازه‌ای بلند دارد».
کیخسرو دهقانی، شاهنامه‌خوان و پژوهشگر شاهنامه فرزند استاد ابوالقاسم دهقانی، شاهنامه‌خوان برجسته و شاعر فرهیخته است. او در سال ۱۳۴۵ در روستای ده سفید حاج درویش، از توابع شهرستان الیگودرز به دنیا آمد، دوران تحصیل در مقطع ابتدایی را تا کلاس چهارم در مدرسه روستای زادگاه خویش گذراند. او مقطع پنجم ابتدایی را در دبستان بَدِرّ شهر الیگودرز و دوران مقطع راهنمایی را در مدرسه مولوی همین شهرستان سپری کرد. سپس در تهران ادامه تحصیل داد و موفق به دریافت مدرک فوق دیپلم در رشته موسیقی شد. کیخسرو دهقانی در خانواده‌ای علاقه‌مند به شاهنامه و زیر سایه پر مهر پدری چون جناب استاد ابوالقاسم دهقانی پرورش یافت، لذا انتظار هم همین بود که وی نیز همانند دیگر برادران در ادامه راه پدر عاشقانه شاهنامه را دنبال کند.
در این خانواده از چند نسل پیشین نیز شاهنامه‌خوانی موروثی بوده است و فرزندان نیز سخن حضرت حکیم فرزانهِ‌ی خردمند طوس، فردوسی را ارج نهاده‌اند که:
پدر چون به فرزند ماند جهان/کند آشکارا بر او بر نهان
گر او بفگند فر و نام پدر/تو بیگانه خوانش، نخوانش پسر
گر او گم کند راه آموزگار/سزد گر جفا بیند از روزگار
کیخسرو دهقانی همچنین سال‌ها مدیر و هماهنگ‌کننده برنامه‌های پدر در جای جای کشور بود و ایشان را همراهی می‌کرد تا تجربه‌های پدر را به خوبی کسب کرد. ره‌آوردمهر به مناسبت 25 اردیبهشت بزرگداشت فردوسی بزرگ با ایشان به گفت‌و‌گو نشست، مهر بورزید و با ما همراه باشید.
برای شاهنامه‌خوانی چه آموزش‌هایی را زیرنظر کدام استادان و در کدام کلاس‌ها فرا گرفتید؟
چهار دوره از مجموعه «کلاس‌ها و کَندوکاوهای پژوهشی شاهنامه» را در محضر جناب دکتر میرجلال‌الدین کزازی در دانشگاه علامه طباطبایی تهران را با موفقیت گذراندم.
اولین اجرای رسمی خود را با کسب رخصت از پدر، در سال۱۳۸۷ به دعوت سازمان میراث فرهنگی که پدر نیز از هنرمندان دعوت شده بودند و بسیاری دیگر از هنرمندان عرصه شاهنامه و نقالی حضور داشتند، در مجموعه کاخ گلستان تهران به نمایش گذاردم و مورد تشویق این عزیزان قرار گرفتم.
پس از آن با حضور در نشست‌های ماهانه موسیقی سنتی ایران که در فرهنگسرای ارسباران برگزار می‌شد، با اجرای‌های موفق، خود را به جامعه هنری نیز معرفی کردم و سال‌هاست به دعوت مدیران انجمن‌های ادبی تهران برای شاهنامه‌خوانی و شاهنامه پژوهی دعوت می‌شوم.
از جمله انجمن الیگودرزی‌های ساکن تهران، انجمن لرستانی‌های ساکن تهران، انجمن ازنایی‌های ساکن تهران،
انجمن ادبی ایرانیان تهران، انجمن امیرکبیر تهران، انجمن ادبی گلبانگ تهران و…
در این مسیر موفق به دریافت چه نشان‌های افتخاری در عرصه شاهنامه‌خوانی و شاهنامه‌پژوهی شده‌اید؟
بخشی از نشان‌های افتخاری که کسب کردم به شرح زیر است:
-خوش درخشیدن در سال‌های۹۲و ۹۴ و ۹۶ در جشنواره آیینی سنتی تهران با اجرای همزمان شاهنامه‌خوانی و نقالی.
-کسب رتبه نخست «در دو دوره» شاهنامه‌خوانی زاگرس‌نشینان و با دریافت جایزه و دیپلم افتخار.
-رتبه نخست «شاهنامه‌خوانی در جشنواره زنده‌یاد استاد رضا سقایی در شهرستان خرم‌آباد با دریافت تندیس این جشنواره به دعوت اداره ارشاد استان.
-برگزیده و برترین شاهنامه‌خوان کشور «در بزرگداشت حضرت فردوسی سال ۹۹ که با همکاری باشگاه ملی جوانان کشور، پژوهشکده ادبیات اسراء، گروه هنری در آغوش سیمرغ، فرهنگسرای خانواده، پژوهش سرای آفرینش و بنیاد فردوسی توس با داوری «جمعی از اساتید برجسته هنری و ادبی کشور که به دلیل کرونا در فضای مجازی برگزار شد.
-دریافت بیش از یکصد و پنجاه لوح سپاس و تقدیرنامه و دیپلم افتخار از وزارتخانه‌ها و جشنوارهای منطقه‌ای ایران از جمله: جشنواره‌های آیینی سنتی، جشنواره هَیجار الیگودرز، جشنواره انار دُورک، جشنواره شاهنامه‌خوانان لردگان و جشنواره‌های بزرگداشت‌های حضرت فردوسی در جای جای کشور.
-دعوت به عنوان شاهنامه‌خوان برتر کشور برای اجرای شاهنامه‌خوانی برای جمعی از هنرمندان عرصه سینما، تئاتر، موسیقی و صنایع دستی کشور با حضور «وزرای خارجه، ارشاد، بهداشت، نفت، در تالار وحدت تهران در سال ۱۳۹۶.
در این راستا چه فعالیت‌های آموزشی داشتید؟
آموزگار کارگاه آموزش شاهنامه‌خوانی به صورت آنلاین و پرورش استعدادهای شاهنامه‌خوانی، آموزگار کارگاه آموزش شاهنامه‌خوانی در فرهنگسرای ارسباران تهران، آموزگار کارگاه آموزش شاهنامه‌خوانی در فرهنگسرای گلستان تهران، بازیگر سریال تلویزیونی آتش و باد در نقش کیخسرو شاهنامه‌خوان، بازیگر در مستند شاه بیت شاعران در نقش آموزگار شاهنامه، بازیگر شاهنامه‌خوان در مستند جوانمردان شهر ری، عضو هیات مدیره و مُدّرِس انجمن ادبی و چنین گفت سخنگوی دهقان پیر استان لرستان بوده‌ام.
در آیین بزرگداشت زبان پارسی که در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، شما بعد از شاهنامه خوانی گفتید؛ «بهتر آن است هر خانواده ایرانی در جهیزیه نوعروسان شاهنامه بگذارد، در مورد این جمله تامل‌برانگیز بیشتر بفرمایید.
باور دارم شاهنامه کتاب زندگی است، کتاب خرد است، کتاب رستگاری است، کتاب روش‌های خوب زیستن است، کتاب عشق‌های ماندگار است، کتاب پرورش است، کتاب دوستی و مهر است و در شاهنامه زیباترین عشق و پیوند‌ها در میدان‌های رزم جلوه‌گری می‌کنند و… .
اگر خاطره جالبی از اجرای شاهنامه دارید، بیان بفرمایید.
زیباترین خاطره‌ام اینکه؛ در جشنواره انار در شهرستان دورک اناری؛ برابر بیش از ۱۰ هزار نفر شاهنامه‌خوانی کردم که شکوهی بی‌نظیر داشت.
چگونه می‌توان کودکان را از دوران کودکی با شاهنامه آشنا کرد؟
خوشبختانه اقبال و رویکرد به فراگیری فرهنگ شاهنامه در بین خانواده‌های ایرانی روزافزون شده است و این مهم به پیدایش علاقه‌مندی کودکان منجر خواهد شد و در این زمینه نقش آموزگاران با دانش در شاهنامه‌خوانی و پژوهش آن، بسیار مهم و سازنده خواهد بود.
سپاس بسیار از زمانی که به گفت‌و‌گو با ره‌آوردمهر اختصاص داده‌اید و سخن آخر:
شاهنامه بنچاق و شناسنامه‌ی ایران است، گرامی‌اش بداریم.
